De voordelen van ouderschapsverlof

Wereldwijd nemen vaders minder ouderschapsverlof dan moeders bij de geboorte van kinderen. Hier zijn verschillende redenen voor.

Enkele oorzaken zijn:

• In veel landen hebben vaders minder ouderschapsverlof dan moeders (1)
• Economische redenen omdat betaald ouderschapsverlof voor mannen beperkter is dan voor vrouwen (2)
• Professionele tradities en werkcultuur, waarbij historisch is bepaald dat mannen geen lang verlof opnemen bij de geboorte van een kind (3)

Waarom is ouderschapsverlof zo belangrijk?

Maar waarom wijzen onderzoekers, overheden en belangengroepen erop dat vaders wel een groter aandeel in het verlof zouden moeten hebben? Dit zullen we in deze blogpost nader bekijken.

Meer verlof opnemen door vaders is belangrijk omdat wordt aangenomen dat:

1. Het de gendergelijkheid thuis verbetert

Eerst en vooral leidt het bevorderen van vaderschapsverlof tot een meer gendergelijke verdeling van zorg en huishoudelijk werk, waardoor de terugkeer van de moeder naar de arbeidsmarkt wordt ondersteund en de omstandigheden waarin mannen en vrouwen de arbeidsmarkt betreden gelijkwaardiger worden (4). Langer opgenomen verlof door moeders (5, 6) verzwakt hun band met de arbeidsmarkt, wat een negatief effect kan hebben op het carrièreverloop en inkomen van vrouwen (7).

Ouderschapsverlof opgenomen door vaders draagt ook bij aan het vermogen van ouders om verantwoordelijkheden voor werk en gezin af te wegen. Onderzoek toont ook aan dat mannen die ouderschapsverlof opnemen eerder taken uitvoeren zoals voeden en in bad doen van kinderen(8).

2. Het de barrières voor ouderschap kan verminderen

Ten tweede wordt de betrokkenheid van vaders bij de zorg voor kinderen ook gekoppeld aan de beslissing van vrouwen om kinderen te nemen (9).

3. Het positieve effecten kan hebben op de ontwikkeling van kinderen

Ten slotte blijven vaders die vroeg voor kinderen zorgen vaak meer betrokken als kinderen opgroeien. Waar vaders meer deelnemen aan de zorg voor kinderen en het gezinsleven, hebben kinderen betere cognitieve en emotionele resultaten en een betere lichamelijke gezondheid (10).

Hoewel er geen onderzoeken zijn die expliciet concluderen dat er een verband is tussen ouderschapsverlof en hoe kinderen het later in het leven doen, geven verschillende onderzoeken aanwijzingen dat kinderen die opgroeien met een aanwezige, betrokken vader het beter doen in het leven (8, 11, 12). Als kinderen een nauwe band hebben met een mannelijk rolmodel, zullen ze eerder risicovol gedrag vermijden, eerder een goed betaalde baan hebben en gezonde, stabiele relaties als ze opgroeien.

Nieuwe wetgeving kan de weg banen

Ondanks het positieve effect van vaderschapsverlof, is de huidige opname van verlof door vaders in Europa laag.

De EU-richtlijn inzake verlof legde EU-lidstaten op om nationale regelgeving te implementeren voor minimaal 2 maanden niet overdraagbaar ouderschapsverlof voor elke ouder. De richtlijn moet in augustus 2022 geïmplementeerd zijn.

Gegevens uit Denemarken toonden aan dat in 2019 moeders gemiddeld 280 dagen verlof opnamen en vaders gemiddeld 34 dagen (13). De verwachting is dat met de nieuwe regels er meer vaders zullen zijn die meer vaderschapsverlof opnemen in de toekomst.

Bronnen:

1. Globalization-partners.com/blog/maternity-and-paternity-leave-around-the-world-what-global-hr-teams-should-know
2. International Labor Organization. 2014. Maternity and Paternity at Work: Law and Practice Across the World. Geneva: International Labour Office at 51
3. DOL POLICY BRIEF; Paternity Leave Why Parental Leave For Fathers Is So Important For Working Families; www.dol.gov/sites/dolgov/files/OASP/legacy/files/PaternityBrief.pdf
4. Europees Parlement. 2014. ‘A new strategy for gender equality post 2015.’ Europees Parlement. Vanaf 12 oktober 2016: http://www.europarl.europa.eu/RegData/etudes/STUD/2014/509984/IPOL_STU(2014)509984_EN.pdf
5. Ruhm, C.J. 1998. ‘The Economic Consequences of Parental Leave Mandates: Lessons from Europe.’ The Quarterly Journal of Economics. 113 (1): 285–317.
6. Thévenon, O. & A. Solaz. 2013. ‘Labour Market Effects of Parental Leave Policies in OECD Countries.’ OECD Social, Employment and Migration Working Papers 141: 1–67.
7. Orloff, A.S. 2009. ‘Gendering the comparative analysis of welfare states: An unfinished agenda.’ Sociological Theory 27 (3): 317–343.
8. Allen, S. M. & Daly, K. J. (2007): The effects of Father Involvement: An Updated Summary of the evidence. Work (Vol. 7)
9. Duvander, A.-Z. & G. Andersson. 'Gender Equality and Fertility in Sweden.' Marriage & Family Review 39 (1–2): 121–142.
10. Huerta, M. et al. (2013) Fathers' Leave, Fathers' Involvement, and Child Development: Are They Related? Evidence from Four OECD Countries, OECD Social, Employment and Migration Working Papers, No. 140, OECD Publishing
11. Opondo, C., Redshaw, M., Savange-McGlynn, E. og Quigley, M. A. (2016): Father involvement in early child-rearing and behavioural outcomes in their pre-adolescent children, BMJ Open, 6(11), 2016.
12. Schober, P. S. (2016): Increasing Father Involvement in Child Care: What do we Know about the Effects on Child Development? DIW Berlin, German Institute for Economic Research, 2016.
13. Danmark Statistik: https://www.dst.dk/da/Statistik/nyheder-analyser-publ/nyt/NytHtml?cid=45470