De voordelen van ouderschapsverlof

Wereldwijd nemen vaders minder ouderschapsverlof dan moeders bij de geboorte van kinderen. Hier zijn verschillende redenen voor.

Enkele oorzaken zijn:

• In veel landen krijgen vaders minder ouderschapsverlof dan moeders (1)
• Economische redenen, omdat betaald verlof voor mannen vaak beperkter is dan voor vrouwen (2)
• Tradities en werkcultuur, waarbij historisch is bepaald dat mannen nauwelijks of geen lang verlof opnemen na de geboorte van een kind (3)

Waarom is ouderschapsverlof zo belangrijk?

Maar waarom wijzen onderzoekers, overheden en belangengroepen erop dat vaders wel een groter aandeel in het verlof zouden moeten hebben? Dit zullen we in deze blogpost nader bekijken.

Meer verlof opnemen door vaders is belangrijk omdat wordt aangenomen dat:

1. Het de gendergelijkheid thuis verbetert

Meer vaderschapsverlof leidt tot een eerlijkere verdeling van zorg en huishoudelijke taken. Dat ondersteunt de terugkeer van moeders naar de arbeidsmarkt en zorgt ervoor dat mannen en vrouwen onder gelijkere omstandigheden deelnemen (4). Als moeders langer verlof opnemen (5, 6), kan hun band met de arbeidsmarkt verzwakken. Dat heeft vaak een negatief effect op carrière en inkomen (7).

Daarnaast helpt vaderschapsverlof ouders beter te balanceren tussen werk en gezin. Uit onderzoek blijkt ook dat vaders die verlof opnemen vaker zorgtaken op zich nemen, zoals voeden en in bad doen (8).

2. Het de barrières voor ouderschap kan verminderen

Ten tweede wordt de betrokkenheid van vaders bij de zorg voor kinderen ook gekoppeld aan de beslissing van vrouwen om kinderen te nemen (9).

3. Het positieve effecten kan hebben op de ontwikkeling van kinderen

Ten slotte blijven vaders die vroeg voor kinderen zorgen vaak meer betrokken als kinderen opgroeien. Waar vaders meer deelnemen aan de zorg voor kinderen en het gezinsleven, hebben kinderen betere cognitieve en emotionele resultaten en een betere lichamelijke gezondheid (10).

Hoewel er geen onderzoeken zijn die expliciet concluderen dat er een verband is tussen ouderschapsverlof en hoe kinderen het later in het leven doen, geven verschillende onderzoeken aanwijzingen dat kinderen die opgroeien met een aanwezige, betrokken vader het beter doen in het leven (8, 11, 12). Als kinderen een nauwe band hebben met een mannelijk rolmodel, zullen ze eerder risicovol gedrag vermijden, eerder een goed betaalde baan hebben en gezonde, stabiele relaties als ze opgroeien.

Nieuwe wetgeving kan de weg banen

Ondanks het positieve effect van vaderschapsverlof, is de huidige opname van verlof door vaders in Europa laag.

De EU-richtlijn inzake verlof verplicht lidstaten om minstens 2 maanden niet-overdraagbaar ouderschapsverlof per ouder wettelijk vast te leggen. De deadline voor invoering was augustus 2022.

Gegevens uit Denemarken toonden aan dat in 2019 moeders gemiddeld 280 dagen verlof opnamen en vaders gemiddeld 34 dagen (13). De verwachting is dat met de nieuwe regels er meer vaders zullen zijn die meer vaderschapsverlof opnemen in de toekomst.

Bronnen:

1. Globalization-partners.com/blog/maternity-and-paternity-leave-around-the-world-what-global-hr-teams-should-know
2. International Labor Organization. 2014. Maternity and Paternity at Work: Law and Practice Across the World. Geneva: International Labour Office at 51
3. DOL POLICY BRIEF; Paternity Leave Why Parental Leave For Fathers Is So Important For Working Families; www.dol.gov/sites/dolgov/files/OASP/legacy/files/PaternityBrief.pdf
4. Europees Parlement. 2014. ‘A new strategy for gender equality post 2015.’ Europees Parlement. Vanaf 12 oktober 2016: http://www.europarl.europa.eu/RegData/etudes/STUD/2014/509984/IPOL_STU(2014)509984_EN.pdf
5. Ruhm, C.J. 1998. ‘The Economic Consequences of Parental Leave Mandates: Lessons from Europe.’ The Quarterly Journal of Economics. 113 (1): 285–317.
6. Thévenon, O. & A. Solaz. 2013. ‘Labour Market Effects of Parental Leave Policies in OECD Countries.’ OECD Social, Employment and Migration Working Papers 141: 1–67.
7. Orloff, A.S. 2009. ‘Gendering the comparative analysis of welfare states: An unfinished agenda.’ Sociological Theory 27 (3): 317–343.
8. Allen, S. M. & Daly, K. J. (2007): The effects of Father Involvement: An Updated Summary of the evidence. Work (Vol. 7)
9. Duvander, A.-Z. & G. Andersson. 'Gender Equality and Fertility in Sweden.' Marriage & Family Review 39 (1–2): 121–142.
10. Huerta, M. et al. (2013) Fathers' Leave, Fathers' Involvement, and Child Development: Are They Related? Evidence from Four OECD Countries, OECD Social, Employment and Migration Working Papers, No. 140, OECD Publishing
11. Opondo, C., Redshaw, M., Savange-McGlynn, E. og Quigley, M. A. (2016): Father involvement in early child-rearing and behavioural outcomes in their pre-adolescent children, BMJ Open, 6(11), 2016.
12. Schober, P. S. (2016): Increasing Father Involvement in Child Care: What do we Know about the Effects on Child Development? DIW Berlin, German Institute for Economic Research, 2016.
13. Danmark Statistik: https://www.dst.dk/da/Statistik/nyheder-analyser-publ/nyt/NytHtml?cid=45470