Alles wat je moet weten over fopspenen en borstvoeding

Wil je graag weten wanneer je een fopspeen geeft aan je baby als je borstvoeding geeft? In deze blogpost vertellen we wat je wel en niet moet doen wanneer je een fopspeen geeft aan je pasgeboren baby.

Waarom zou je je baby een fopspeen geven?

Vanaf de geboorte hebben baby's een natuurlijke zuigreflex. De baby zal deze behoefte proberen te vervullen met de borst van de moeder, een fopspeen, een duim, of anders. Het is niet alleen een vitale reflex voor de baby om voeding te krijgen, maar het zuigen heeft ook een kalmerend effect op de baby; het zuigen geeft de baby een veilig en vertrouwd gevoel in een verder grote, vreemde wereld.

Fopspenen zijn geweldig om je kindje te troosten en het iets te geven om de zuigbehoefte te bevredigen.

Voordelen van fopspenen

    • Een fopspeen helpt de baby door het te kalmeren en te troosten, en kan daarom helpen de baby in slaap te laten vallen
    • De fopspeen helpt bij het verlagen van de hartslag, de bloeddruk en stress
    • De fopspeen heeft een pijnverlichtend effect
    • De fopspeen troost de baby en biedt een gevoel van veiligheid als het overstuur is
    • Een fopspeen kan handig zijn voor kinderen die in een vroeg stadium orale stimulering nodig hebben om hun zuigreflex te ontwikkelen en in stand te houden
    • De fopspeen heeft een beschermend effect op het voorkomen van wiegendood (1)

    Wanneer kun je beginnen met een fopspeen voor je baby?

    De American Academy of Pediatrics (2) adviseert je te wachten met een fopspeen voor je baby tot je melkproductie goed op gang is gekomen, de borstvoeding soepel verloopt en je kind heeft geleerd de borst op de juiste manier in het mondje te nemen. Dit is normaal gesproken wanneer je baby 3 tot 4 weken oud is, maar elke baby is anders.

    Recenter onderzoek wijst er echter op dat je je baby al veel eerder een fopspeen kunt geven. Bij een systematische analyse werd ontdekt dat het gebruik van een fopspeen, zowel wanneer al direct na de geboorte wordt begonnen of nadat de borstvoeding op gang is gekomen, geen significant effect had op de kwaliteit of duur van de borstvoeding bij gezonde, voldragen baby's tot een leeftijd van vier maanden (3). Een ander onderzoek stelde vast dat het beperken van het gebruik van fopspenen in het ziekenhuis bij pasgeboren baby's het percentage baby's dat uitsluitend met moedermelk wordt gevoed zelfs deed afnemen (4).

    Fopspenen die borstvoeding ondersteunen

    De zorgen over het gebruik van fopspenen ten aanzien van borstvoeding worden vaak veroorzaakt door het feit dat de zuigtechniek bij borstvoeding anders is dan die bij de spenen van flessen en fopspenen.

    De rond speen wordt door gezondheidsprofessionals (5) (in Denemarken) aanbevolen wanneer je je baby borstvoeding geeft. De reden hiervoor is dat de baby hierbij de tong rond de fopspeen rolt, net zoals het doet bij borstvoeding.

    Het is belangrijk op de lengte van de fopspeen te letten, omdat het het zachte gedeelte van het gehemelte moet raken omdat de natuurlijke zuigreflex hierdoor wordt gestimuleerd.

    Voor een pasgeboren baby kan het veeleisend en moeilijk zijn om de ronde fopspeen te gebruiken. Als je je baby borstvoeding wilt geven en het heeft moeite de tepel vast te houden, kan de ronde speen de baby helpen met het oefenen van de juiste zuigtechniek, omdat dit de spieren in de kaak en de mond traint terwijl de zuigtechniek gelijk is aan die bij borstvoeding.

    Jij kent je kind het beste, dus jij kunt het beste beslissen of het gebruik van fopspenen geschikt is voor jou en je baby.

    Bekijk de video van verpleegkundige en maatschappelijk werkster Kirsten Lise Andersen, waarin ze uitlegt wanneer je je baby een fopspeen kunt geven.
     


    Andere speenvormen

    Naast de rond vorm, zijn er natuurlijk ook fopspenen met andere vormen. Wij bieden zowel ronde als symmetrische en anatomische spenen aan.

    De reden hiervoor is dat de voorkeur voor een bepaalde speenvorm per baby verschilt. De zuigechniek en de mondanatomie kan per kind verschillend, waardoor ze ook andere voorkeuren kunnen hebben voor fopspenen.

    De platte, symmetrische speen is voor baby's die moeite kunnen hebben de rond speen in hun mondje te houden. De speen wordt gemakkelijk platgedrukt tegen het gehemelte van de baby, waardoor het de speen gemakkelijker in de mond kan houden.

    De bovenkant van de anatomische speen is gebogen, zodat het op een natuurlijke manier tegen het gehemelte van de baby ligt (net als de ronde speen), maar heeft een schuine punt zodat het de tong gemakkelijk kan plaatsen (net als de platte, symmetrische speen). De baby rolt meer met de tong vergeleken met een platte speen, maar minder vergeleken met een ronde speen. Het is een fopspeen waarmee de baby de tong traint, maar minder dan bij de ronde speen het geval is.

    Welke moet je kiezen?

    Als de borstvoeding moeizaam verloopt, probeer dan de rond speen en kijk of dit verschil maakt. Zoals we eerder al zeiden, traint de ronde spaan de kaak- en mondspieren van de baby op de dezelfde manier als borstvoeding dat doet.

    Als de borstvoeding goed werkt, hoef je je geen zorgen maken over welke speen je baby gebruikt. Veel kinderen maken gemakkelijk onderscheid tussen en passen zich aan de fopspeen, de moederborst of een babyfles aan.

    Baby's hebben verschillende voorkeuren, verschillende zuigtechnieken en een verschillende mondanatomie.Als ouder kun je proberen je kunt aan te moedigen een bepaalde fopspeen te kiezen, maar het blijft een persoonlijke keuze welke fopspeen je baby het liefste heeft.


    Wél doen bij fopspenen

    Níet doen bij fopspenen

    Kies een fopspeen met een ventiel, omdat het ventiel helpt om de speen natuurlijk te vormen naar de mond, tong en gehemelte van de baby.

    Gebruik geen fopspeen in de plaats van voeding

    Gebruik fopspenen wanneer je baby is gevoed en verzadigd

    Doe geen suiker of honing op de fopspeen

    Gebruik fopspenen om de niet-voedselgebonden zuigbehoefte van de baby te bevredigen

    Laat je kind de speen niet continu gebruiken

    Gebruik fopspenen om pijn te verlichten

    Bevries fopspenen niet

    Gebruik de fopspeen als je baby moet gaan slapen

    Laat latex fopspenen niet in direct zonlicht liggen

    Steriliseer de fopspenen regelmatig

    Bevestig fopspenen niet aan een touw of een koord

    Vervang fopspenen iedere 4-6 weken

    Gebruik fopspenen niet wanneer ze beschadigd zijn

    Gooi een fopspeen bij de eerste tekenen van schade weg

    Was fopspenen niet in de vaatwasmachine af

    Stop met het gebruik van een fopspeen voordat het kind 3 jaar oud is

    Laat kinderen van 3 jaar en ouder geen fopspeen gebruiken


    Over Kirsten

    Kirsten Lise Andersen is verpleegkundige en maatschappelijk werkster. Ze heeft 15 jaar ervaring met kinderen en als professioneel verpleegkundige, en ze is moeder van vier kinderen. Kirsten is onze onmisbare adviseur voor alles wat met gezondheid te maken heeft, omdat ze over jarenlange ervaring en de benodigde expertise beschikt om al jouw en onze vragen over baby's te beantwoorden

    Bronnen

    1. SIDS and other sleep-related infant deaths: Updated 2016 recommendations for a safe infant sleeping environment. Pediatrics. 2016;138(5):e20162938. doi:10.1542/peds.2016-2938
    2. American Academy of Pediatrics. Pacifiers and Thumb Sucking
    3. Jaafar SH, Ho JJ, Jahanfar S, Angolkar M. Effect of restricted pacifier use in breastfeeding term infants for increasing duration of breastfeeding. Cochrane Database Syst Rev 2016;(8):CD007202.
    4. Kair L, Kenron D, Etheredge K, Jaffe A, Phillipi C. Pacifier restriction and exclusive breastfeeding. Pediatrics. 2013;131(4):e1101-e1107. doi:10.1542/peds.2012-2203
    5. https://babyinstituttet.dk/sut-hvornar